Fantoompijn?
Fantoomgevoel of fantoompijn is een pijnsensatie die beleefd wordt als afkomstig van een geamputeerd ledemaat. Het fenomeen fantoompijn moet onderscheiden worden van stomppijn ( = pijn ter plaatse van de stomp; dit is eigenlijk postoperatieve pijn). Fantoom betekent letterlijk ‘spook’ of ‘hersenschim’. Je ervaart pijn, terwijl het pijnlijke lichaamsdeel er niet meer is. Het komt vaak voor en het is (nog) niet zeker wat de oorzaak is van fantoompijn. De meest toegepaste behandelingen bij fantoompijn:
- De arts kan medicijnen verstrekken.
- Soms wil het geven van druktherapie de pijn verlichten. In sommige gevallen werkt het averechts en wordt de pijn erger.
- Massages van de stomp.
- Begeleiding door een psycholoog. Bij het ontstaan en het hebben van pijn spelen ook allerlei psychologische en sociale factoren mee. Pijn kan versterkt worden door spanningen, andere pijn of ziekte. Pijn kan de relatie met de partner wezenlijk veranderen. Ook kan het gevolgen hebben voor het activiteitenpatroon, de werkzaamheden en de sociale contacten. U kunt door een behandeling van de psycholoog leren met de pijn om te gaan.
- EMDR: dit staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Deze behandeling wordt gegeven door een psycholoog.
- Spiegeltherapie.
- TENS (Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie) is een behandelvorm waarbij milde elektrische stroompjes op de huid van de stomp worden gegeven. TENS kan door de fysiotherapeut gegeven worden.
- In heel ernstige gevallen van fantoompijn, waarbij andere therapieën niet helpen, kan een neurochirurgische operatie uitkomst bieden.
- Acupunctuur en acupressuur.
- Hypnotherapie.
- Een Phantom Motor Execution (PME)-behandeling.
Fantoompijn heeft niets met ‘gek’ zijn te maken. Fantoompijn is met behulp van een scan zichtbaar te maken in de hersenen. Want het lichaamsdeel mag dan wel weg zijn, de pijn is echt. Fantoompijn is niet psychisch, maar een lichamelijk verschijnsel. Het is eigenlijk een rare streek van de hersenen. Omdat een amputatie een aanzienlijke impact kan hebben op uw mentale en emotionele welzijn, kan uw zorgverlener een psychologische evaluatie aanbevelen. Stress, angst en depressie kunnen fantoompijn veroorzaken , dus een evaluatie is een handig hulpmiddel om te achterhalen wat uw pijn veroorzaakt, zodat ze weten hoe ze deze moeten behandelen.
Fantoompijn wordt soms na verloop van tijd vanzelf minder. Verschillende behandelingen kunnen helpen, maar helaas is er geen standaardmethode die bij iedereen werkt. Dat komt omdat (nog) niet zeker is wat precies de oorzaak van de pijn is.
Wat is pijn? Hoe ontstaat pijn? Is pijn een emotie? Wat is de relatie tussen angst, spanning en pijn? Wat is door de pijn heen gaan? Wat is uitstralende pijn? Wat is het verschil tussen pijn en een blessure? Wat betekent pijn is fijn en bloed moet? Wat betekent pijn met pijn bestrijden? Hoe weet ik of ik verslaafd ben aan pijnstillers? Wat is pijn incasseren? Wat is inspanningshoofdpijn? Moet je alles geloven wat je denkt? Wat betekent mind-body connection? Wat zijn onzichtbare littekens?