Is er sprake van toename in politiegeweld?

Voor het vierde jaar op rij is het geweld door politie tegen burgers toegenomen. De politie heeft de afgelopen jaren regelmatig moeten ingrijpen bij protesten en ongeregeldheden. Sterker nog, politiegeweld is het afgelopen jaar met 18 procent gestegen ten opzichte van het jaar ervoor. Het gaat om meer dan 20.000 incidenten met agenten.

Zitten we in een maatschappelijke ontwikkeling waarbij asociaal, geweldadig en hufterig gedrag steeds gewoner wordt? Of grijpen agenten sneller naar hun wapens? Is het politiegeweld tegen demonstranten en ongeregeldheden nog wel proportioneel?

Er moet een verklaring zijn voor het toegenomen politiegeweld. ‘Het beste wapen van agent is de mond’ zou je zeggen. Één van de mogelijke verklaringen voor de toename van de geweldscijfers zou kunnen zijn dat standpunten in de maatschappij verharden. Een andere mogelijke verklaring kan zijn dat de politie de noodzaak voelt om eerder geweld toe te passen.

De toename van politiegeweld is opmerkelijk. Fysiek geweld tegen politieagenten, zoals spugen, mishandeling en bijvoorbeeld het gooien van vuurwerk, nam vorig jaar namelijk met 12 procent af ten opzichte van 2021. Dat meldt ControleAltDelete, een organisatie die zich bezighoudt met eerlijke rechtshandhaving en buitenproportioneel geweld. Agenten kregen dus minder te maken met fysieke agressie, maar vonden het zelf vaker nodig om geweld in te zetten. En dat terwijl het rapport meldt dat de politie in 2022 vaker onterecht geweld inzette.

Alles bij elkaar allemaal goede vragen, nu nog de antwoorden. Het BOA-leger groeit alsmaar groter, maar de problemen stapelen zich op, tot zelf aan bewapening toe. Er vindt een verschuiving plaats van taken van de politie naar de BOA. Je zou je kunnen afvragen welke kant dit op gaat. Als het zo door gaat dreigt Nederland langzaam uit te lopen op een anarchie. En dat moeten we niet willen.

Wat betekent verhuftering? Wie handhaaft de handhaving? Wat houdt het geweldsmonopolie in? Heeft onze politie nog wel grip op problemen? Wat lokt agressie uit? Kunnen opgelegde maatregelen leiden tot meer agressie en geweld? Wat is proportioneel geweld? Mag de Politie mag geweld gebruiken? Welke soorten geweld bestaan er? Wat betekent verhuftering? Wat is een nekklem? Wat is de vogelnest-houding? Wat is zero tolerance? Heeft de politie een voorbeeldfunctie? Wat is leading by example?