Is het strafbaar om iemand te filmen?

AVG en foto’s en video’s, kan dat nog wel? De onderwerpen privacy en recht van afbeelding zijn vandaag de dag een hete aardappel. Er wordt vaak gedacht dat foto’s of video’s maken opeens niet meer mag. Of dat het publiceren ervan opeens niet meer mag. Mede door de actuele gebeurtenissen, maar ook door digitalisering van onze maatschappij, met een eenvoudige manier van communiceren waarvan het bereik eindeloos is.

Op straat filmen mag altijd! De straat maakt onderdeel uit van de publieke ruimte en de regel is dat je daar mag filmen wat en wie je maar wil. De AVG geldt voor bedrijven, stichtingen, verenigingen, overheid etc. en voor de gevallen waarin persoonsgegevens openbaar gemaakt worden, door het bijvoorbeeld (openbaar) te publiceren op social media. Het maken van vakantiefoto’s of wat gezellige selfies en andere foto’s tijdens feestjes, zal niet snel een probleem opleveren. Je hebt in dit geval dus geen extra toestemming van de geportretteerde nodig.

In het algemeen geldt dat filmen en fotograferen op de openbare weg en in de openbare ruimte mag, omdat dat valt onder de zogeheten ‘vrijheid van informatiegaring’, beter bekend als de vrijheid van meningsuiting. Het zou zelfs wettelijk zijn toegestaan om mensen vanaf de straat in hun privéruimte te filmen (al is dat natuurlijk vrij ongemanierd).

Als iemand herkenbaar in beeld is gebracht, is dat principieel gezien een persoonsgegeven. Het gaat erom of je iemand identificeert of kunt identificeren.

Stel je staat op de Dam en je maakt een fotootje of filmpje met voorbijgangers die dan ‘toevallig’ op de foto komen? Deze personen ken je totaal niet. In dat geval zijn de portretten zelfs geen persoonsgegevens. Dat komt omdat je dan te veel moeite zou moeten doen om te achterhalen wie die personen zijn. Je moet geen onevenredige inspanning hoeven leveren om die personen te identificeren.

De AVG betreft alleen persoonsgegevens. Na de AVG komt het portretrecht en gaat meer over privacy in bredere zin. Een belangenafweging tussen het belang van het gebruik of de publicatie van een portret en het recht op een privéleven van de geportretteerde. Dat de gebruiker van het portret de persoon niet kan identificeren, maakt daarom nog niet dat het portret altijd maar gepubliceerd kan worden. Bij het portretrecht gaat het er namelijk om of de persoon herkenbaar is voor zijn vrienden, familie, kennissen, collega’s etc.

Wees gerust. Blijf gewoon fotograferen en filmen!

Hoe ga je om met de AVG? Ik word online gepest door een anoniem account: wat kun je eraan doen? Waarom zit Dutch Unlimited Martial Arts niet op sociale media? Wat is de keerzijde van sociale media? Wat is mass surveillance? Wat is digitale zelfverdediging? Wat is doxing? Wat is een dreigcultuur? Kan ik online pestkoppen bestrijden? Wat betekent publiekelijk voor de leeuwen gegooid worden of afgeslacht worden in de media? Ik word online gepest door een anoniem account: wat kun je eraan doen?