Je hebt als agent geweld moeten gebruiken: wat gebeurt er daarna?

Wat is de procedure bij de politie nadat er geweld is ingezet tegen verdachten? In het uiterste geval mag de politie geweld gebruiken. Politiegeweld leidt vaak tot hevige reacties in de samenleving. Niet alleen is de legitimiteit van het geweldgebruik in het geding, maar ook de reactie van de overheid hierop: gaat het Openbaar Ministerie de politieagent die geweld heeft gebruikt vervolgen of niet.

Besluit het OM om niet te vervolgen, dan kunnen rechtstreeks belanghebbenden, met een beroep op artikel 12 Wetboek van Strafvordering, een beklagprocedure starten bij het gerechtshof. De beklagkamer toetst de vervolgingsbeslissing van het OM. Daarbij behoort de beklagkamer het EVRM (Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens), het Unierecht en nationale regelgeving in acht te nemen.

Het optreden van de politie ligt vandaag de dag giga onder een vergrootglas. Dit geweldgebruik is aan strenge voorwaarden gebonden en wordt achteraf altijd getoetst. Achter de schermen wordt er een intern beoordelingsproces gestart die achteraf intern wordt geëvalueerd. Als daar punten uit naar voren komen worden deze in hun trainingen opgenomen. Is het een keiharde garantie dat er altijd getoetst wordt volgens dat toetsingskader?

Op 11 mei 2021 is de Wet geweldsaanwending opsporingsambtenaar (Wgo) aangenomen. Een nieuw wettelijk kader voor de beoordeling van het gebruik van geweld door opsporingsambtenaren aan het Wetboek van Strafrecht (Sr) en het Wetboek van Strafvordering (Sv) toegevoegd.

Naast het intern beoordelingsproces, heeft u als burger altijd de mogelijkheid bij de politie een klacht in te dienen over het optreden. Komt u er met de politie niet uit dan kunt u uw zaak voorleggen bij de Nationale Ombudsman. Ook kunt u aangifte doen bij de politie. Een aangifte is een verzoek voor onderzoek en strafvervolging. De afdeling Veiligheid, Integriteit en Klachten van de politie neemt de aangifte op en legt deze voor aan de officier van justitie. Deze besluit vervolgens wat er met de aangifte moet gebeuren. Als u het dan niet eens bent met de beslissing van de officier van justitie kunt u een artikel 12-procedure van het Wetboek van Strafvordering starten. Dat betekent dat u het gerechtshof gaat vragen om uw zaak door de officier van justitie in behandeling te nemen.

Wat is Politiegeweld? Mag de Politie mag geweld gebruiken? Is er sprake van toename in politiegeweld? Wat houdt het geweldsmonopolie in? Heeft de politie een voorbeeldfunctie? Hoe herken je buitenproportioneel geweld? Wat is proportioneel geweld? Wie handhaaft de handhaving? Wat betekent VIK bij de Nederlandse Politie? Waarom is men agressief tegenover hulpverleners? Wat is agressiehantering? Wat is idioot gedrag? Wanneer er sprake van noodweerexces? Mag een handhaver geweld gebruiken? Wat is RTGB training?