Wat is de Pakan Baroe spoorlijn?
De Pakanbaroe-spoorweg, ook wel Sumatra-spoorweg genoemd, was een van de zogenoemde dodenspoorwegen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de Japanse bezetter in Azië aangelegd werden. De Pakanbaroe-spoorweg van Pakanbaroe naar Muaro op Sumatra in Nederlands-Indië was 200 kilometer lang.
De meeste aandacht is altijd uitgegaan naar de Birma-Siam spoorlijn (de bekendste ‘dodenspoorlijn’) omdat vooral Amerikanen, Engelsen en Australiërs erin betrokken waren. De spoorweg werd slechts eenmaal gebruikt, toen de Japanse bezetting van Nederlands-Indië al voorbij was.
In maart 1943 beginnen de eerste “vrijwillige”, maar meestal gedwongen werksoldaten of romusha’s (lees: Romoesja of veelal uit Java afkomstige dwangarbeiders) aan de voorbereidende werkzaamheden in Pakan Baroe (gelegen aan de rivier Siak in het oosten van Sumatra) waar de spoorlijn begint die 220 km verder zuidoostwaarts in Moeara moest aansluiten op de lijn naar Padang.
Door slechte voeding, uitputting, honger, mishandeling, dysenterie en tropische ziekten stierven veel arbeiders. Toch moest de spoorweg aangelegd worden, dwars door oerwoud, bergen en moerassen. De romusha’s werden nog slechter behandeld dan de westerlingen.
Op 15 augustus 1945, de dag dat Japan capituleerde, was de spoorweg nog niet helemaal klaar. De Japanners verzwegen aan de dwangarbeiders dat Japan gecapituleerd had en lieten ze doorwerken aan de spoorweg. Voor de capitulatie is de spoorweg nooit gebruikt voor het doel waar hij voor was aangelegd. De enige trein die ooit eroverheen reed voerde bevrijde krijgsgevangenen af. De spoorweg werd nooit meer gebruikt en raakte snel in verval. Een van de redenen daarvoor was dat hij slecht gepland was, ook was bij de aanleg her en der gesaboteerd.
Wat is KNIL? Waarom praten KNIL militairen niet over vroeger? Wat is de Bersiap-periode? Wat is de betekenis van Merdeka? Wat betekent Tempo Doeloe? Wat waren contractpensions? Wat was de T-Brigade? Wat is een vreemdelingenlegioen? Waarom noemen ze Indo’s pinda’s? Waarom noemen ze Indo’s blauwe? Waar ging de Atjeh oorlog over? Wat werd er afgesproken in het Akkoord van Linggadjati? Wat betekent tjingtjangen? Wie waren het legioen van de rechtvaardige vorst? Wie was klokkenluider Joop Hueting? Wat is Indisch zwijgen? Wat is de link tussen Legionairs en het KNIL? Wat wordt er bedoeld met politionele acties? Wat wordt er bedoeld met zuiveringsacties? Wat deden oorlogsvrijwilligers in Nederlands-Indië? Wie is Zwarte Sinterklaas? Wat is een spijtoptant? Wat zijn ploppers in Nederlands-Indië?
Wil je meer weten over KNIL of zoek je informatie over een ouder of voorouder die bij het KNIL zat, dan kun je terecht bij Nationaal Archief of Nationaal Militair Museum.