Kun je een oorlogstrauma doorgeven?

Zelf ben ik opgevoed (geconditioneerd) wetende dat oorlog bestaat en heel dichtbij kan komen. Kun je een oorlogstrauma krijgen zonder dat je een oorlog meemaakt? Vaak is men niet bewust van de effecten van een trauma en de diepe wonden. Als traumatische ervaringen niet verwerkt worden, kunnen ze doorgegeven (psychische en lichamelijke overerving) worden aan de volgende generaties. Transgenerationeel trauma is het fenomeen waarbij pijn en verlies van generatie op generatie wordt doorgegeven.

Iemand hoeft niet direct het trauma zelf te hebben ervaren om de gevolgen ervan trauma te voelen. Ouders zwijgen vaak over leed wat hen is overkomen, willen doorgaans oude pijn niet oprakelen en hun kinderen niet belasten, maar linksom of rechtsom, kinderen merken dat toch. Maar ongezien en ongeschreven kan bijvoorbeeld thuis het concentratiekamp of de oorlog (waar ze allang niet meer in zitten) gewoon verder gaan. Je eerste kind vernoemen naar een dienstmaat of kampvriend die voortleeft in levendige herinneringen van degene met het trauma.

Oorlog kruipt onder je huid! Wie als kind psychologische problemen ondervindt door de oorlogstrauma’s van zijn of haar ouders is een tweede generatie oorlogsgetroffene, de zogeheten ‘de naoorlogse generatie’. Meer gevallen van bindings- en verlatingsangst, gevallen van depressiviteit en wantrouwen van de buitenwereld. Vaak wanneer iemand in je familie trauma heeft ervaren, kan jij ook symptomen ervan ervaren. Ook ben ik opgevoed (geconditioneerd) met het idee dat je bepaalde ervaringen simpelweg niet kunt delen.

Het doorgeven van traumatische ervaringen is namelijk nog steeds actueel. Wereldwijd groeien 230 miljoen kinderen op met oorlog en geweld.

Wat is PTSS? Als je iets engs of schokkends (een traumatische gebeurtenis) meemaakt en dat niet goed verwerkt, dan kun je PTSS (posttraumatische stressstoornis) ontwikkelen. Het voelt dan alsof de nare gebeurtenis je achtervolgt met nachtmerries en levensechte herinneringen (flashbacks). Je geest en lichaam staan bij PTSS onder extreme spanning. Je bent constant alert op gevaar dat er niet meer is.

Als ik PTSS bekijk vanuit mijn eigen ogen gezien met een indië-veteraan als vader en als trainer. Destijds werden oorlogswonden bedekt door extreem veel activiteiten. In ons gezin was dat keihard trainen in verschillende sporten en voor verschillende doelen. Mijn broer en ik zaten met verschillende sporten in het eerste team. Dat was het verweer tegen PTSS wat toen nog niet bestond en vaderlief stond aan de zijlijn om ons meer dan keigoed te maken voor deze wereld.

Wat is en wie krijgen PTSS? Wat is marteling? Waarom is hulp vragen zo moeilijk? Waarom praten KNIL militairen niet over vroeger? Wat is Indisch zwijgen? Wat doet stress met je in een gevechtssituatie? Hoe leer ik omgaan met emotie, agressie en geweld? Wat is emergency readiness mindset? Wat is KNIL? Wie mag zich veteraan noemen? Wat is Kamp Amersfoort? Waarom mag een man niet huilen? Wat is stress? Wat is (CSR) Combat Stress Reaction? Wat betekent een mentaal breekpunt? Is er verschil tussen lichamelijke en mentale vermoeidheid? Wat is medische nazorg? Heeft alles een reden? Wat is een hard pak slaag incasseren? Wat is een schijnexecutie? Wat is een executiepeloton? Wat is de link tussen oorlog en sadisme? Wat is een tweederangsburger? Kun je een oorlogstrauma doorgeven? Kun je je brein herprogrammeren? Wat betekent een vermijdende hechtingsstijl?